Co roku na całym świecie w listopadzie wszyscy zapuszczamy wąsy. Jest to wyraz solidarności z mężczyznami zmagającymi się z rakiem jąder. To właśnie w związku ze społecznym „zapuszczaniem wąsa” odbywa się kampania Movember 2021 (wąsopad), która została zapoczątkowana w 1999 roku w Australii.
Dlaczego mężczyźni zapuszczają wąsy w listopadzie?
Movember to połączenie dwóch wyrazów: moustache – wąsy i november – listopad. Tym samym w polskim tłumaczeniu movember to wąsopad, czyli miesiąc zapuszczania wąsów. To właśnie wąsy stały się symbolem kampanii, która w luźny sposób ma zwrócić uwagę ludzi na problem z brakiem świadomości profilaktyki raka jąder. Udowodniono, że właśnie żartobliwe podejście do tematu powoduje łatwość w przyjmowaniu trudnych tematów. Tym samym wąsopad przyciąga uwagę nieświadomych kampanii i przybliża zagadnienia związane z profilaktyką raka jąder i nowotworu prostaty. W Polsce kampania organizowana jest przez Fundację Kapitan Światełko. W tym roku powstała również specjalna piosenka “Wszyscy za jednego” zespołu Mosznowładcy. W skład powstałego na cele kampanii zespołu wchodzą: Krzysiek Sokołowski (Nocny Kochanek), Czadoman, Adam Asanov (Piersi), Błażej Sobera (Joe Palooka) i Cyber Marian.
Wąs dla świadomości
Rak jądra cechuje się dość dobrym rokowaniem. Jednak jak w przypadku każdego nowotworu, liczy się czas wykrycia choroby i szybkie podjęcie leczenia. Niestety ciągle wielu mężczyzn nie przyznaje się do znalezienia guza w jądrach lub bagatelizuje problem, co zmniejsza szansę na skuteczne leczenie pacjenta.
To właśnie świadomość oraz przełamanie tabu ma zwiększyć męskie szanse na powrót do pełnego zdrowia. W ciągu ostatnich lat bardzo wzrosła świadomość profilaktyki nowotworów kobiecych, w które mężczyźni równie chętnie się włączają, by pomóc kobiet w walce o powrót do zdrowia. Tym samym warto podkreślić, że movember nie jest akcją skierowaną od mężczyzn dla mężczyzn, ale poruszający całe społeczeństwo, które nie tylko powinno nauczyć się mówić o potencjalnym ryzyku wystąpienia nowotworów prostaty i raku jąder, ale także umieć pomóc i zachęcić do badań profilaktycznych męską część swoich rodzin.
Męskie nowotwory w liczbach
Szacuje się, że co 3 mężczyzna w wieku od 50 do 80 lat oraz 80% mężczyzn po 80 roku życia zachoruje na raka prostaty. Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem i dotyczy mężczyzn po 45. roku życia. Nowotwór zajmuje niezmiennie 4. miejsce pod względem śmiertelności na świecie.
Czynniki wpływające na wystąpienie raka prostaty:
Wiek. Im starszy mężczyzna, tym ryzyko wystąpienia nowotworu jest większe. Ponad połowa przypadków diagnozowana jest u pacjentów po 70. roku życia.
Obciążenie genetyczne. Jeżeli ojciec lub brat zmagał się z nowotworem, ryzyko wystąpienia choroby jest dwukrotnie większe niż u osób, których krewni nie chorowali.
Niewłaściwa dieta. Wyniki badań wskazują, że częste spożywanie produktów wysokotłuszczowych i białkowych może zwiększyć ryzyko powstawania raka prostaty.
Pochodzenie etniczne. Nowotwór gruczołu krokowego występuje znacznie częściej u osób czarnoskórych niż u Europejczyków i Azjatów.
SAMOBADANIE JĄDER – JAK WYKONAĆ
- Złap jądro przy pomocy obu dłoni. Samobadanie wykonaj po gorącej kąpieli lub ciepłym prysznicu, gdy mięśnie moszny są najbardziej rozluźnione.
- Sprawdź każde jądro osobno obracając je delikatnie pomiędzy kciukami, a pozostałymi palcami. Jądro powinno być gładkie. Podczas samobadania jąder nie powinieneś odczuwać żadnego bólu czy dyskomfortu.
- Zapoznaj się uważnie z budową swoich jąder. W szczególności z powrózkiem nasiennym i najądrzem. Jeśli badanie jąder będziesz powtarzać regularnie, szybko poznasz swoje ciało i wyłapiesz wszelkie niepokojące zmiany.
- Szukaj niepojących zgrubień, podejrzanych wypukłości, zmian w wyglądzie lub w kolorze skóry. Pamiętaj, że jedno jądro jest nieco mniejsze od drugiego – to normalne. Jeśli masz wątpliwości – skonsultuj się z urologiem lub lekarzem rodzinnym.
Jakie są pierwsze objawy nowotworu prostaty?
Rak prostaty na ogół nie wywołuje charakterystycznych objawów, tym bardziej, że może współwystępować z łagodnym przerostem gruczołu, który odpowiada za dolegliwości ze strony dolnych dróg moczowych, do których należą:
- Częste oddawanie moczu, nawet w nocy.
- Trudności z oddawaniem moczu, pacjenci mają często problem z rozpoczęciem mikcji, a strumień moczu jest przerywany albo słaby.
- Uczucia niepełnego opróżnienia pęcherza, pacjenci ciągle odczuwają parcie na mocz.
- Jeśli nowotwór jest w stadium zaawansowanym mogą pojawić się dodatkowo: bóle w podbrzuszu, krew w moczu, dolegliwości bólowe ze strony kręgosłupa i inne.
Jakie są pierwsze objawy raka jąder?
Najczęstszym objawem raka jądra jest niebolesne powiększenie jądra, któremu niekiedy może towarzyszyć zaczerwienienie skóry moszny. Pierwszy niepokojący objaw stanowi niebolesna masa, niedająca się oddzielić od jądra. Ta cecha odróżnia guz nowotworowy jądra od zapalenia najądrza. Potencjalnym symptomem choroby może być uczucie ciężaru w mosznie, a także szybko narastające powiększenie moszny wskutek gromadzenia się w niej płynu. Uzasadniony niepokój powinien budzić ból i dyskomfort w obrębie moszny.
Podstawą w diagnostyce nowotworu jąder i raka prostaty jest samobadanie i samoobserwacja. Samobadanie powinno być wykonywane, podobnie jak u kobiet badanie piersi, przynajmniej raz w miesiącu. Jeśli jakiekolwiek zmiany wydadzą nam się niepokojące, należy niezwłocznie udać się do lekarza w celu dalszej diagnostyki.
